Noordzeekanaal

Impact en maatregelen klimaatverandering in beeld voor Amsterdamse haven

29 Oktober 2024

Het klimaat verandert wereldwijd. Dit gaat gepaard met een stijgende zeespiegel en grotere kans op hitte, droogte in de zomer en extreme buien. Om inzicht te krijgen in de gevolgen van een veranderend klimaat voor onze haven hebben we kennisinstituut Deltares vorig jaar de opdracht gegeven om onderzoek uit te voeren. Uit dit onderzoek komen verschillende klimaatgevolgen naar voren voor het Amsterdamse havengebied. Met een deel van de voorgestelde maatregelen zijn we al voortvarend bezig en met de andere gaan we aan de slag.

Vijf klimaatgevolgen

Deltares beschrijft in haar rapport vijf belangrijke klimaatgevolgen voor de Amsterdamse haven:

  1. Beperkingen in de bereikbaarheid vanaf zee door verzilting;
  2. Beperkingen in de bereikbaarheid van het achterland door lage rivierafvoeren;
  3. Wateroverlast op hotspotlocaties;
  4. Hittestress; tropisch warme en droge dagen
  5. Tijdelijke beperkingen op koelwaterlozingen tijdens perioden van hoge watertemperaturen

Hoe groot deze gevolgen zijn is sterk afhankelijk van de mate en snelheid van klimaatverandering. In de samenvatting van het rapport lees je meer details over deze klimaatgevolgen en mogelijke oplossingsrichtingen.

Maatregelen

Deltares wijst op een aantal maatregelen die we als haven op de korte en lange termijn kunnen nemen. Denk aan het versterken van de kennispositie op het gebied van water en klimaatadaptatie, de haven bereikbaar houden en klimaatbestendige inrichting van de haventerreinen.

Programma Bereikbare Haven

De maatregelen en acties die voortkomen uit het rapport van Deltares zijn onder andere ondergebracht in ons Programma Bereikbare haven. We vinden het belangrijk om de bereikbaarheid van de haven op het gewenste peil te houden.

Om verzilting van het Noordzeekanaal te voorkomen hebben we met Rijkswaterstaat een verziltingsprotocol opgesteld. Hierin staat beschreven hoe we schutten met de sluizen IJmuiden in tijden van droogte. Ook is Rijkswaterstaat bezig met de afrondende fase van de bouw van de zoutdam. Deze selectieve onttrekking zorgt er vanaf 2025 voor dat de extra hoeveelheid zout die binnenkomt door het schutten met Zeesluis IJmuiden, direct weer wordt afgevoerd naar de Noordzee.

Daarnaast is Port of Amsterdam aangesloten bij TRANS2. Dit initiatief richt zich op de transitie naar een klimaatbestendig achterlandtransport. Het doel is om meer grip op de binnenvaartlogistiek te krijgen onder een veranderend klimaat, zodat de sector beter geïnformeerd wordt. We werken binnen TRANS2 samen met onder andere Port of Rotterdam, Marin, Deltares, NPRC en de Universiteit van Rotterdam.

Kennispositie versterken en lobby

Om onze kennispositie te versterken op het gebied van klimaatverandering nemen we deel aan verschillende kennistafels om op de hoogte te blijven van de plannen om Nederland droog en bereikbaar te houden. Ook hebben we nauw contact met relevante stakeholders om het belang van de scheepvaart in relatie tot klimaatverandering onder de aandacht te brengen. Zo zijn we onder andere aangesloten bij het Delta Programma Centraal Holland, en maken we onderdeel uit van het nationaal droogteoverleg dat door het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat wordt opgezet.