Toekomst van het spoorgoederenvervoer van Tata Steel naar de Amsterdamse haven

Hoe blijft het spoorweggoederenvervoer binnen de regio Amsterdam geborgd en dan met name het spoorgoederenvervoer tussen Tata Steel en de Amsterdamse haven? Daar zitten best wat aandachtspunten aan.

Monica Beltvelzen, Senior Beleidsmedewerker van het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, vertelt alles over de intensivering van reizigersvervoer en tegelijk ruimte houden voor goederenvervoer van Tata naar de terminals in de Amsterdamse haven.

Bereikbaar voor goederen en reizigers

‘Op het spoor is niets zo simpel als het lijkt’, begint Beltvelzen haar presentatie tijdens het Spoorontbijt 2019 van Port of Amsterdam. ‘Het is druk op het spoor. Er is schaarste. Hoe houden we Nederland dan toch bereikbaar – zowel voor reizigers als spoorvervoer? Iedereen die hier vandaag in de zaal zit, is gebaat bij een antwoord op deze vragen.’

Niks doen is geen optie

Bij de ontbijtsessie in het voorjaar is het issue door Port of Amsterdam naar voren gebracht. ‘Toen voorzagen we gezamenlijk een toekomstig knelpunt op de Zaanlijn tussen Tata en Amsterdam’, blikt Bentvelzen terug. ‘Het reizigersverkeer zal op de Zaanlijn in de toekomst sterk toenemen. Als we niks doen, kunnen de goederentreinen van Tata Steel alleen nog tussen 7 uur ’s avonds en 7 uur ’s ochtends naar de Amsterdamse haven rijden. Dat is niet wat we willen. De afgelopen maanden hebben we daarom gezocht naar oplossingen.’

Oplossingsrichtingen

In mei kwam een kerngroep “Maatwerk” met experts van verschillende betrokken partijen uit het havengebied samen. Beltvelzen: ‘We hebben samen gekeken wat de belangen van alle partijen zijn en hoe we hiermee omgaan. Er zijn verschillende oplossingsrichtingen bedacht om het spoorweggoederenvervoer op de rit te houden. Er is daarbij gekeken naar het aanpassen van snelheden van treinen, de opening van bruggen, keertijden en vrije sporen op Amsterdam CS. Twee oplossingsrichtingen bleken niet inpasbaar: het rijden via Haarlem met kopmaken op Amsterdam CS of een extra goederenpad inpassen door met snelheid treinen te schuiven. Er zijn nu vijf reële oplossingsrichtingen over: ‘Bij het maken van de dienstregeling (jaardienst) goederenpaden vrijhouden (2 varianten)’; ‘in de ad-hoc fase goederenpaden vrij maken (2 varianten)’ en een infra-aanpassing Aziëhaven.

Capaciteit verdelen en benutten

Bij het kiezen tussen de oplossingsrichtingen spelen verschillende afwegingen. Beltvelzen: ‘Wat betekent een oplossing bijvoorbeeld voor de flexibiliteit op het spoor? Welke impact heeft dat op verladers? Wat is het effect als we dit gaan doen? Om er maar een paar te noemen.’ Op 17 december 2019 organiseert het ministerie in klein comité een finale werk- bijeenkomst waarbij de oplossingsrichtingen worden gescoord. We streven ernaar om in het eerste kwartaal van 2020 een definitieve en voor iedereen aanvaardbare oplossing te kiezen waarbij de capaciteit voor het goederenvervoer over spoor tussen Tata en de Amsterdamse veilig wordt gesteld.’ Indien er juridische aanpassingen gedaan moeten worden, worden deze meegenomen in de Modernisering van de Spoorwegwet (implementatie 2022).