Van terminal in de haven naar bodem van het IJ

De verplaatsing over water lag voor de hand, want hoe krijg je anders 8.000 ton zware elementen met dimensies tot wel 20 x 90 meter de stad in. Met een bouwlocatie aan het IJ en een haventerminal die het project kon faciliteren, was transport over water de logische optie. De bouw van de IJboulevard is sowieso een knap staaltje vakwerk, waarbij veel verschillende partijen komen kijken (zie kader). En ook voor TMA Logistics, de haventerminal die de bouwelementen scheep liet gaan, was het een precisieklus.

Secuur en groots karwei

In november werden drie elementen van de fietsenstalling bij de terminal te water gelaten. “Het was een groots en secuur karwei om deze grote betonnen gevaartes op een ponton te plaatsen”, zegt Michael Toledo, general manager bij TMA. Bij het laden van een betonnen element op een ponton, zinkt deze als een soort droogdok af. Hierdoor gaat het element drijven en kan het door het water worden gesleept. Na het afzinken zijn de elementen één voor één, verspreid over verschillende dagen, met een sleepboot naar het Centraal Station gesleept. Een vaarroute van zo’n 13 kilometer. Dat lijkt niet ver, maar met een gemiddelde snelheid van 5 km/u, duurde het toch bijna drie uur om de betonnen elementen op plaats van bestemming te krijgen.

Veilig en vlot naar CS

Bij dit soort uitzonderlijk transport van groot bouwmaterieel is goede begeleiding door de Divisie Havenmeester van Port of Amsterdam nodig. Zij stellen vooraf verkeersmaatregelen op voor het laden, het transport en het positioneren van de onderdelen. Dat alles om hinder te beperken voor het overige scheepvaartverkeer in de havenbekkens, op het Noordzeekanaal en het IJ. En tijdens het transport zijn de verkeersleiders aan wal en op één van de patrouillevaartuigen actief om het scheepvaartverkeer te begeleiden.

Millimeter voor millimeter

Na aankomst bij de bouwlocatie, zijn de betonnen elementen tot op de millimeter nauwkeurig op funderingspalen in het water geplaatst. De drie elementen worden hier samengevoegd en verder afgemonteerd als fietsenstalling. Ook wordt een aanvaarbescherming aangebracht, tegen eventuele aanvaringen vanaf het IJ. Dit geheel vormt dan de IJboulevard, met bovenop de stalling een promenade van 6000 vierkante meter om te wandelen langs het IJ.

Belang van haven als bouwhub

De bouw van de IJboulevard heeft een groot voordeel ten opzichte van andere bouwprojecten in de stad: de locatie aan het water. Hierdoor hebben omwonenden en weggebruikers niet of nauwelijks last van de bouwactiviteit. Ook andere bouwmaterialen worden zoveel mogelijk vanuit verschillende dienstverleners in de haven over water aangevoerd. Daarmee is de haven een belangrijke hub in de bouwlogistiek van de stad. Ook voor minder ideaal gelegen bouwlocaties kan het water van betekenis zijn voor bouwlogistiek. Denken vanuit water als favoriete transportroute helpt de stad bereikbaar te houden en beperkt de uitstoot en hinder.

En de IJboulevard?

Amsterdammers die niet kunnen wachten om van de fietsenstalling en de IJboulevard gebruik te maken, moeten nog even geduld hebben. Naar verwachting is het project begin 2023 klaar.

De fietsenstalling aan het IJ is een samenwerking van de Gemeente Amsterdam, Vervoerregio Amsterdam en ProRail. Van Hattum en Blankevoort voert het werk uit en bouwt de stalling samen met Volker Staal en Funderingen, HOMIJ Technische Installaties en Gebr. Van Kessel. De vormgeving is van VenhoevenCS architecture+urbanism en Royal HaskoningDHV heeft bijgedragen aan het ontwerp van de aanvaarbescherming. Het transport en afzinken van de elementen wordt uitgevoerd door Strukton Immersion Projects en Mammoet Nederland.