Een kijkje in de circulaire haven van de toekomst

Nederland heeft grote circulaire ambities – en Amsterdam doet daar niet voor onder. In 2030 wil de stad 50% minder primaire grondstoffen gebruiken. Dit zijn natuurlijke materialen die gewonnen worden om te gebruiken als grondstof. En in 2050 wil Amsterdam 100% circulair zijn. Maar wat is circulair precies? Welke rol kan de haven spelen bij het behalen van die doelstellingen? En wat merken Amsterdammers daarvan?

Van afval naar waarde

In 2019 produceerde de gemiddelde Nederlander zo’n 490 kilo afval per jaar. Slechts 55% daarvan werd gescheiden ingezameld. Om een circulaire economie in te richten, moet je als samenleving beginnen met beter afval scheiden. Dit wordt gevraagd aan bewoners en bedrijven, maar kampioen in scheiden zijn de scheidingsinstallaties in de haven van onder meer AEB en Plastic Recycling Amsterdam. De scheidingsinstallatie van AEB Amsterdam haalt bijvoorbeeld uit elke ton afval tachtig kilo plastics, zestig kilo ijzer, drie kilo metalen en negen kilo papier. Al die stromen verdienen een nieuw leven – en daarna nog meer.

Circulair is meer dan recyclen

In een circulaire economie behouden producten en materialen hun waarde en worden ze zo hoogwaardig mogelijk opnieuw gebruikt, in een gesloten kringloop. Dat maakt circulariteit tot meer dan recycling. Hoogwaardig hergebruik is al een hele goede stap. Plastic Recycling Amsterdam weet plastic afval zo te filteren dat ze er maar liefst vier verschillende plasticsoorten uit halen, met een puurheid tot wel 99%. Zo wordt plastic op een veel waardevollere manier hergebruikt – en daarna weer opnieuw. Van organisch afval wordt in de haven biobrandstof gemaakt. Deze brandstoffen zijn duurzaam. Door de Europese ambitie om biobrandstoffen bij ‘gewone’ brandstoffen te mengen, neemt de vraag hiernaar toe. Maar er kan nog meer. ChainCraft zet biomassa bijvoorbeeld om in vetzuren die worden verwerkt in diervoeder. En beton uit gesloopte panden wordt in de haven gerecycled tot grind, waar weer nieuw beton van kan worden gemaakt. Door circulair te werken, hoeven er minder - en uiteindelijk geen - grondstoffen gewonnen te worden. En houden we materialen in de kringloop.

Anders nadenken over afval

Een circulaire toekomst vraagt ook om anders denken over afval. Want het gaat niet alleen om afval recyclen. Eigenlijk willen we vooral minder afval produceren. En dat betekent dat we ook minder moeten consumeren. Of producten kiezen die lang meegaan en het lonen om te repareren. De 10 R’s van professor Jacqueline Kramer laten zien welke niveaus van circulariteit er zijn en wat we moeten doen om helemaal circulair te zijn.

Ruimte is de sleutel

Hoe zetten we serieuze circulaire stappen? Daarvoor is schaalgrootte nodig. Die bieden we in de haven. De haven is de plek waar veel afval wordt verwerkt. Afvalstromen uit de regio krijgen hier een nieuw leven. Om die nieuwe levens zo hoogwaardig mogelijk te maken, is het belangrijk om diverse circulaire bedrijven in de haven te vestigen. Deze hebben vaak meer ruimte nodig, want voor scheiding en hergebruik moeten vaak meerdere processen naast elkaar ingericht worden. We willen - en kunnen - circulaire vernieuwers de komende jaren 25 hectare ruimte bieden om te ondernemen. Daar kan geluid en geur bij vrijkomen, dus dat dat doen we zo ver van de stad dat geen enkele Amsterdammer er iets van merkt.

Van bouwmaterialen tot biochemie

Door slim met ruimte en kansen om te gaan, willen we samen met bedrijven circulaire clusters ontwikkelen die aansluiten bij het ecosysteem en de ambities van de haven en stad. Van plastics tot bouwmaterialen en van biobrandstoffen tot biochemie. Als haven koppelen we bedrijven, ladingen, reststromen en kansen aan elkaar, stimuleren we circulaire vernieuwers in hun groei en zorgen we voor de juiste randvoorwaarden. We streven ernaar om de circulaire activiteiten in de haven in 2025 met 20% te laten groeien. Zo werken we toe naar een regio waarin geen afval meer bestaat.