Straks zit er waterstof in het ruim van het schip

Waterstof is een emissieneutrale energiedrager met verschillende mogelijkheden. Zo is het in te zetten als transportbrandstof, in huishoudens, voor de industrie en als grondstof voor industriële processen, zoals de productie van synthetische kerosine. De Amsterdamse haven maakt zich sterk voor het opschalen van de productie van groene waterstof. Dit is waterstof die op duurzame wijze is geproduceerd, met behulp van wind- of zonne-energie.

Vraag groter dan aanbod

Zo zijn we één van de initiatiefnemers voor de bouw van een waterstoffabriek in IJmuiden, samen met Tata Steel en Nouryon. Daar moet met een aantal jaar waterstof worden geproduceerd met behulp van de windparken op zee, voor de kust van IJmuiden. Ondanks deze plannen en de daarmee gepaard gaande forse investeringen in wind- en ook zonne-energie, is de vraag naar waterstof straks groter dan het aanbod. Om die reden onderzoeken we samen met een aantal partners, waaronder Evos, of het haalbaar is op grote schaal groene waterstof uit het Middellandse Zeegebied of Noord-Afrika te importeren en op te slaan.

Waterstof is een gamechanger

Eric Warners, projectleider bij Strategie & Innovatie van Port of Amsterdam, onderschrijft het belang van de import van waterstof en vertrouwt erop dat dit haalbaar is: “Met alleen lokaal geproduceerde groene waterstof redden we het niet. Zelfs niet met de uitbreiding van het aantal windparken op zee de komende jaren. Nederland heeft weinig ruimte en we verwachten dat er maatschappelijke druk ontstaat om niet alle elektriciteit als brandstof te gebruiken. Waterstof kan door de vele toepassingsmogelijkheden een echte gamechanger zijn. We verwachten dat de vraag zal toenemen. Daar bereiden wij ons nu op voor, door te kijken of we jaarlijks één miljoen ton waterstof naar Amsterdam kunnen verschepen.”

Waterstof importeren met innovatieve technieken

De waterstof die we willen importeren wordt duurzaam opgewekt in landen waar de zon veel meer schijnt dan hier en waar minder druk is op beschikbare ruimte. Volgens Eric moet je onze rol zien in transport en opslag: “We halen de waterstoflading met schepen naar Amsterdam toe. Op dit moment onderzoeken we op welke wijze dit het beste kan. Het vervoeren van waterstof is namelijk niet eenvoudig. Je kan het vloeibaar maken door het tot zo’n min 252 graden te koelen, maar dat vergt ook weer een hoop energie en daarmee kosten. Daarom kijken we nu naar technieken waarmee we waterstof kunnen ‘plakken’ aan andere lading.”

Hoe dat plakken van waterstof aan andere lading werkt, moet dit onderzoek uitwijzen. Drie innovatieve partijen uit Israël, Frankrijk en Duitsland, houden zich daar nu mee bezig. Drie partijen met allemaal hun eigen expertise en technieken. Eric: “Wij zijn overtuigd dat er voor elke speler voldoende ruimte is in de markt. We proberen samen met deze spelers uit te vinden in hoeverre samenwerking extra voordelen biedt om de import naar Amsterdam zo efficiënt mogelijk te maken. Aan het einde van het onderzoek weten we waar de kansen liggen en stippelen we de vervolgroute uit.” De kennis die nodig is voor de opslag van waterstof in Amsterdam, zit bij Evos (voorheen VOPAK), één van onze projectpartners. Evos is gespecialiseerd in opslag van allerlei soorten lading: van gas tot vloeibaar en van fossiel tot chemische grondstoffen.

Urgent en verstandig

Nadat het onderzoek in de zomer is afgerond, weten we of grootschalige import van groene waterstof technisch en commercieel haalbaar is. Als dat zo is, betekent dit overigens niet dat we dan na de zomer al met deze import kunnen beginnen, vertelt Eric. “Daarvoor moet de vraag naar waterstof zich in de komende jaren verder ontwikkelen. Het zal vermoedelijk tot 2030 duren voordat de eerste schepen met groene waterstof onze haven aandoen. Maar als we in 2050 een klimaatneutrale haven willen zijn, moeten we daar nu al op voorsorteren en naar alternatieven kijken. Daar zijn we zo’n tien jaar geleden al mee begonnen. In die tijd is de urgentie voor een klimaatneutrale samenleving alleen maar toegenomen. Tegelijkertijd hebben we echt nog wel wat jaren nodig om een transitie te maken. Want naast dat we hier veel in moeten investeren, is kennis en technologie ook erg belangrijk. Alle drie zijn noodzakelijk om duurzaam de transitie waar te maken. Dus we moeten ook een beetje geduld hebben, zodat we verstandige keuzes kunnen maken.”

 
Volg alles via e-mail, LinkedIn of Twitter