De haven is verrassend groen

In de Amsterdamse haven wisselen asfalt, gras, terminals, vogels, industriegebied en natuurgebied elkaar af. Als havenbedrijf zijn we beheerder van al het steen én al het groen. Dat doen we met toewijding. Zo leveren we als haven niet alleen een bijdrage aan de lokale economie en energietransitie, maar ook aan de biodiversiteit en leefbaarheid in het gebied. Meer natuur leidt bovendien tot een aantrekkelijker havengebied, waar het fijn is om te werken en om te wandelen of fietsen. Waar het kan, laten we de natuur vrij. Op braakliggend terrein bijvoorbeeld, waar bloemen, planten, dieren en insecten alle ruimte krijgen. Als het terrein toch wordt uitgegeven, zorgen we ervoor dat alle beschermde planten en dieren worden verplaatst. En waar het lukt, helpen we de natuur een handje. We zetten een aantal voorbeelden op een rij.

Zwaluwkasten aan de Nieuwe Hemweg

Aan de Nieuwe Hemweg, tegen de kade van het Noordzeekanaal, legden we in 1996 een oeverzwaluwwand aan. Deze wand is eigenlijk een betonnen muur met gaten erin. Achter dit beton zit zand met een beetje leem. Een ideale plek voor zwaluwen om hun nesten te bouwen, wat ze niet lukt in de verharde kades van de haven. Elk jaar nestelen zo’n 10 tot 20 zwaluwparen in deze wand. De wand zelf kun je niet zien, daar staan struiken omheen. Zo kunnen de zwaluwen ongestoord broeden. Maar als je erlangs fietst of wandelt, zie je de zwaluwen misschien vliegen. Dat kan trouwens ook rondom de Afrikahaven. Hier houden we de oevers steil en vrij van begroeiing, zodat er zwaluwen kunnen nestelen.

Een rijk leven op en onder water

Denk je aan de haven, dan denk je aan water. Uiteraard het Noorzeekanaal, maar ook de ook talloze kanalen, sloten en poelen. Een aantal van die sloten en oevers diepen we uit. Zo ontstaan er paaiplaatsen waar het waterleven zich makkelijker kan ontwikkelen. Hier ontwikkelt zich een rijkdom aan nieuw leven. Ook maken we gemalen visvriendelijker en plaatst Prodock-huurder ReefSystems kunstmatige riffen onder water. In de Minervahaven vind je broedeilanden met onder meer nijlganzen, futen en meerkoeten. En op plekken waar niet gebouwd wordt, maken we poelen voor beschermde dieren, zoals padden.

Kraamkasten voor vleermuizen

Er leven maar liefst zes verschillende verschillende vleermuissoorten in het havengebied. Vroeger nestelden ze zich graag in oude loodsen, maar toen die gesloopt werden, hadden ze nieuwe leefruimte nodig. Er zijn in de haven niet genoeg bomen met holten om in weg te kruipen, of gebouwen met spouwmuren of andere mogelijkheden om te nestelen. Daarom hangen er in de haven verschillende kraamkasten. Deze kasten zijn gemaakt van eikenhout uit het Amsterdamse bos. Dankzij de kraamkasten blijft de vleermuispopulatie in het havengebied op peil. Belangrijk voor de biodiversiteit. En fijn voor Amsterdammers, want vleermuizen zijn gek op muggen.

De eendenkooi van Ruigoord

In de groene rand van de Afrikahaven vonden we de resten van een eendenkooi. Een afgeschermd stuk water met daarin een soort fuik, waarin de eenden gedreven werden. Deze kooi stond er al sinds 1652 en voorzag de omgeving van eenden om te eten. We besloten om het te reconstrueren, onder meer samen met Stichting Het Eiland. Niet om opnieuw eenden in te houden, maar om bij te dragen aan een gecontroleerde waterafvoer. Zo krijgt lokaal erfgoed een nuttige functie. Aan het onderhoud van de eendenkooi werken jongeren mee van School2Work. In de haven zijn verschillende fiets- en wandelroutes uitgezet om Amsterdammers kennis te laten maken met het havengebied.