Goede chocolade voor een eerlijke prijs bij de Chocolatemakers

Wat was de aanleiding voor het oprichten van de Chocolatemakers?

“Rodney en Enver, de oprichters van Chocolatemakers, werden in 2008 gevraagd om het Amsterdamse chocoladefestival CHOCOA te organiseren. Het leek hen leuk om de bezoekers het proces van boon naar reep te laten zien, maar ze kwamen erachter dat het niet mogelijk was. Er zijn namelijk wel cacaoverwerkingsfabrieken, maar er was geen bedrijf meer dat chocolade maakte en zijn deuren wilde openen. Dus zijn Rodney en Enver zelf aan de slag gegaan om de cacaoketen transparant te maken. Beide hebben tropische landbouw gestudeerd en vonden dat als ze aan dit avontuur begonnen, ze het ook echt goed moesten doen. Alles moest kloppen voor de boeren, de natuur en het klimaat en dan ook allemaal zo transparant en duurzaam mogelijk.”

Hoe maken jullie chocolade zo duurzaam mogelijk?

“We zijn gestart in twee oude garagepanden en hebben vanaf het begin af aan de droom gehad om een duurzame fabriek te hebben. In 2019 is dit gelukt en nu zitten wij helemaal op onze plek in de grootste cacaohaven van de wereld. Eén keer per jaar komt het zeilschip de ‘Tres Hombres’ vanaf de Dominicaanse Republiek na een reis van zo’n zes maanden bij ons aan de kade. De lading cacaobonen wordt hier direct met de hand naar binnen getild. Vervolgens maken we hier chocolade van de cacaobonen. Dat doen we met machines die bijna allemaal op zonne-energie draaien. De fabriek heeft een schuin lopend dak dat vol is gebouwd met zonnepanelen. Zo kunnen we zoveel mogelijk zonne-energie produceren. Overal is aan gedacht. Er wordt zelfs bio-inkt gebruikt voor de verpakkingen. Uiteraard zijn er nog steeds onderdelen die nog net iets beter en duurzamer kunnen, maar wij doen er alles aan om zo duurzaam mogelijk te zijn, waar dat kan. Ook willen wij niks verspillen. Nadat de bonen in onze fabriek zijn gebrand, worden ze door middel van een machine kapotgeslagen. De vliesjes - de buitenkant van de boon, ook wel cacaodoppen genoemd - en de nibs (de binnenkant van de boon) worden van elkaar gescheiden. Van de cacaodoppen kan cacaothee worden gemaakt, of het wordt gebruikt als kunstmest. Zelfs het gruis dat vrijkomt in de fabriek verkopen we nog. Hier wordt de laatste druppel cacaoboter uitgeperst. We gooien niks weg!”

Worden de chocoladerepen ook duurzaam vervoerd naar de winkels?

“Een paar jaar geleden heeft een groep Duitse fietsers gehoord over ons bedrijf en het zeilschip ‘Tres Hombres’. Ze zijn toen bij ons op bezoek geweest en waren enthousiast over ons verhaal. Zij vertellen het verhaal van de Chocolatemakers nu aan Duitse lokale biologische supermarkten en winkels, die vervolgens chocolade bij ons bestellen. Nu komen er twee keer per jaar 150 fietsers vanuit Duitsland naar Amsterdam toe, om chocolade op te halen en vervolgens te leveren aan winkels in Duitsland. Deze fietshelden nemen vakantiedagen op en fietsen vrijwillig een week lang van en naar onze fabriek in de Amsterdamse haven, om de chocoladerepen emissievrij naar de winkels te vervoeren.”

Op welke manier proberen jullie de boeren en de natuur te helpen?

“Wij letten erop dat in de landen waar wij onze cacaobonen kopen, de biodiversiteit blijft bestaan. Het land blijft namelijk vruchtbaar als je er goed mee omgaat en er veel verschillende planten groeien. Cacaobomen zijn namelijk schaduwplanten. Planten die onder andere bomen groeien. Maar veel van de bestaande plantages bestaan alleen maar uit cacaobomen. Hierdoor raakt de grond uitgeput. Daarnaast is het erg belangrijk voor zowel de boer als de natuur dat boeren genoeg inkomsten krijgen, zodat zij geen bomen gaan kappen. Wij betalen de boeren ongeveer het dubbele van de Fairtrade prijs. Ook kopen we bonen bij boerencoöperaties, die bestaan uit de boeren zelf. Het fijne aan deze coöperaties, is dat alles efficiënt is geregeld en het geld echt bij de boeren terecht komt. Zij doen tenslotte het werk."

Hoe gaan de boeren om met de natuur?

“Onze boeren halen de cacaovruchten van de bomen. Deze worden open gehakt en het vruchtvlees met cacaobonen wordt eruit gehaald. Dit wordt vervolgens op een centrale plek gefermenteerd en in de zon gedroogd. Dit proces is ontzettend belangrijk voor de smaak. Als dit niet goed gebeurt - en dit is vaak zo wanneer boeren niet genoeg betaald krijgen - kunnen de bonen gaan rotten. Als een boon geen goede kwaliteit heeft, kan je er nooit lekkere chocolade van maken. Je kunt dan veel suiker toevoegen, want dat kan de smaak maskeren, maar de vraag is of je dan wel lekkere chocolade hebt.”

Zouden jullie nog veel kunnen of willen groeien?

“We zouden grotere machines kunnen aanschaffen, en misschien - als we nog heel veel meer groeien - een duurzame fabriek bouwen in Duitsland en hoeven de fietsers niet meer zo ver te fietsen. Wij liggen nu vooral in de biologische supermarkten, want de meeste grote landelijke supermarkten willen chocolade voor een bepaalde prijs. En dat is wel een probleem, want wij kunnen niet omlaag in onze prijs. De boer moet genoeg betaald krijgen. Wij focussen ons nu vooral op de biologische supermarkten en winkels in Duitsland, mensen zijn daar toch al iets bewuster dan hier.”

Op dit moment staan we voor een nieuwe uitdaging: de energiecongestie. Wat voor een invloed heeft dit op jullie fabriek?

“Wat het nu concreet voor ons betekent, is dat we aan het einde van het jaar - als we de meeste productie draaien - niet alle machines tegelijk kunnen gebruiken. We moeten dan echt gaan plannen welke machines wij bijvoorbeeld overdag of ’s nachts laten draaien. Terwijl er wel een oplossing voorhanden is: een grote kabel zou het verschil maken. Momenteel slaan we onze duurzame energie niet op, maar leveren we die terug aan het net. We zijn wel aan het kijken hoe we onze energie kunnen opslaan, maar op dit moment ontbreekt het nog aan de juiste infrastructuur. We zijn een kleine organisatie en voor ons zijn dit ongelofelijk dure uitgaven. We moeten dus minder energie gebruiken. En misschien minder chocolade eten. Maar als we dan chocolade eten, dan wel alleen maar goede en eerlijke natuurlijk!”