Hemhavenroute Hemhavenweg

De oeverzwaluwen hebben in de Amsterdamse haven een knap stukje onroerend goed tot hun beschikking. Aan de Nieuwe Hemweg, tegen de kade van het Noordzeekanaal, heeft Port of Amsterdam namelijk in 1996 een oeverzwaluwwand aangelegd.

Zo'n wand is in feite een betonnen muur met gaten erin. Achter het beton zit zand met een beetje leem er doorheen - zacht en toch stevig. Dat is perfect voor de oeverzwaluw. Die graaft graag een nestgang in een oever om daarin een nest te bouwen. Iets wat met alle verharde kades in de haven natuurlijk een onmogelijke klus was voor een zwaluwpaar met een kuikenwens.

Daarom dus een soort zwaluwflat, met gaten waarin elk jaar nesten komen. Dat zie je vanaf de kade niet, want er staan struiken omheen, zoals sleedoorn en duindoorn. Zo kunnen de zwaluwen ongestoord hun eieren uitbroeden.

Elk jaar nestelen zo'n 10 tot 20 broedparen in de zwaluwenwand. Boven het water van het Noordzeekanaal vangen ze insecten. Ook rondom de Afrikahaven zijn oeverzwaluwen actief. Hier worden de oevers bewust steil en vrij van begroeiing gehouden, zodat ze ook daar kunnen nestelen.

Terug naar de kaart

De Amsterdamse haven is al in de dertiende eeuw ontstaan. Aan het Damrak werden goederen als bier, graan, hout, haring, wol en zout geladen en gelost. In het begin nog alleen voor vervoer binnen Nederland, maar al snel was de haven ook internationaal belangrijk.

In de Gouden Eeuw (de 17e eeuw) was Amsterdam zelfs de belangrijkste haven ter wereld. We kregen via de haven de eerste exotische producten in Nederland, zoals specerijen, porselein, suiker, tabak en cacao.

Er was een dieptepunt in de Franse tijd, eind 18e eeuw. Daarna leefde de haven weer op door de aanleg van het Noordhollandsch Kanaal in 1824 en het Noordzeekanaal in 1876. Eind negentiende eeuw breidde de haven uit, met het Oostelijk Havengebied en de eerste westelijke havens.

Na de Tweede Wereldoorlog kwamen er steeds meer havenbekkens bij richting het westen. Er werd in die tijd namelijk steeds meer olie, granen, kolen en ertsen verhandeld. Later kwamen hier ook de cruisevaart en containervervoer bij. En zo komen we bij vandaag. De haven is nu een handelscentrum waar alle vervoersoorten bij elkaar komen: water, weg, spoor en lucht.

Terug naar de kaart

Van oorsprong stond hier een artillerie- en munitiefabriek. De locatie was zorgvuldig gekozen achter de verdedigingslinie van de stelling van Amsterdam.

Inmiddels is het een terrein waar markten, festivals, fototentoonstellingen en concerten plaatsvinden. En je kunt in de geschiedenis van het terrein duiken door het Hembrugmuseum te bezoeken. Het heeft alle ingrediënten voor een geweldig dagje uit.

Neem het pontje naar de overkant en kijk wat er te doen is!

Terug naar de kaart

In de OBA Bulk Terminal Amsterdam verwerkt de OBA Group droge bulkgoederen. Dat zijn grote hoeveelheden onverpakte goederen zoals steenkool, metaal, biomassa en diervoeding. De terminal bestaat al sinds 1954.

Als samenleving zitten we middenin de energietransitie: de overgang naar duurzame energie.

Deze terminal is een zichtbaar bewijs van die enorme verandering. Nu verwerkt deze terminal nog vooral steenkool. In 2030 ziet de terminal er heel anders uit. Dan zijn het andere bulkgoederen, zoals biomassa.

Terug naar de kaart

Er zijn twee torens in dit gebied waar elk jaar een paartje slechtvalken een nest uitbroedt. En dat is bijzonder, want deze roofvogel stond tot een paar jaar geleden op de rand van uitsterven. Dat kwam vooral door een bepaalde soorten landbouwgif, waar eind vorige eeuw een verbod op kwam. Sindsdien neemt het aantal slechtvalken gelukkig weer toe.

De Elektriciteitscentrale Hemweg en AEB Amsterdam hebben allebei een toren met daarop een nestkast. Die nestkasten herken je aan een rooster dat uit de schoorsteen steekt.

Zo vind je ze:

• Elektriciteitscentrale Hemweg: als je op de Nieuwe Hemweg staat, met je gezicht naar de centrale, is het de linkertoren.
• AEB Amsterdam: als je op de Australiëhavenweg staat, met je gezicht naar de centrale, is het de achterste toren.

Deze roofvogel is de snelste vogelsoort ter wereld! Over zijn topsnelheid lopen de meningen uiteen - van 200 tot 260 km per uur. Slechtvalken broeden alleen op grote hoogte, normaal gesproken op hoge rotsen. Maar deze hoge torens zijn een prima alternatief.

Terug naar de kaart

Hier grenst de haven van Amsterdam aan die van Zaandam. Ook de Zaanse haven is al eeuwen oud. Hij is verbonden met een aantal echte klassiekers in het Nederlandse bedrijfsleven: Bruynzeel en Verkade. Er kwam van oudsher hout en cacao aan in de haven van Zaandam. Vandaar dat de keukenbouwer en de chocolafabriek zich hier ook vlakbij vestigden.

Met de haven van Zaandam werken we intensief samen. We zorgen er bijvoorbeeld samen voor dat de omgeving geen last heeft van geluid of geur uit de beide havens.

Ook verdelen we het aantal riviercruiseschepen nu over de Amsterdamse en de Zaanse haven. Dat betekent dat ook Zaandam profiteert van de bedrijvigheid en werkgelegenheid die het aanmeren van zo'n cruiseschip met zich meebrengt.

Terug naar de kaart